Hepimizin tahmin edebileceği üzere geçmişten bu güne “gıda” her zaman dünyanın en büyük ticari sektörlerinden biri oldu. İnsanın en temel ihtiyacı olan beslenmeye yönelik yapılan yatırımlar tarih boyunca hep son derece büyük oldu. Elbette bugün geçmişte olduğu gibi bir gıda tüketim anlayışı yok. Temelde halen beslenme alışkanlıkları tartışıladursun fast food kültürü insanlığın beslenme ritüelleri içerisinde önemli bir yere oturmuş durumda. Fast food’un böyle büyük bir kültür haline gelmesinde gıda alanına yatırım yapan dev şirketlerin büyük etkisi var. Dev şirketler franchise yöntemi ile fast food zincirlerine dönüşmeye başladığı günden bu yana bu yeme-içme kültürü dünyanın en popüler alışkanlıklarından biri haline geldi.
Fast food uzun yıllar daha insanların mutfak kültürünün ayrılmaz bir parçası olacak gibi görünüyor. Peki, bu kültürün oluşmasında, gelişmesinde ve ilerlemesinde en etkili yatırımlar hangileri oldu? İşte karşınıza franchise ve fast food kültürünü dünyanın zirvesine taşıyan dev şirketler!
1. McDonald’s
Dünyanın en büyük fast food restoran zinciri olan McDonalds’ın ilk restoranı 1940 yılında Kaliforniya eyaletinin San Bernardino şehrinde açılmıştır. 1948...
Günümüzde Burger King ve Starbucks gibi devlerin tabiri caizse nefesi ensesinde hissediyor olsa da McDonald’s hala dünyanın en büyük fast food zinciri olma unvanını koruyor. ABD’li dev marka aynı zamanda tüm dünyanın en büyük franchise şirketlerinden biri konumunda da yer alıyor. 1940 yılında ABD’nin California eyaletinde ilk şubesini açan ve gıda - restoran alanında bir devrime imza atan McDonald’s bugün dünyanın farklı noktalarında, on binlerce franchise restoranı ile tüketicilere hizmet veriyor. McDonald’s yıllık cirosu ile de dünyanın en büyük şirketleri arasında yer alıyor.
2. Burger King
Bir Fast food devi olan Burger King şirketi David Edgerton ve James Mclamore tarafından 1954 yılında kuruldu. Burger King kurulduğu...
Burger King bir önceki başlıkta kısaca bahsettiğimiz gibi McDonald’s markasının sektördeki en güçlü rakibi. Aynı zamanda iki marka da burger üzerine yoğunlaşmış ve aynı konsepti paylaşıyor. Buradan yola çıkarak gıda franchise sektörüne burger fast-food zincirlerinin damga vurduğunu söylemek mümkün. Birçok popüler gıda franchise markası gibi ABD topraklarında doğan Burger King bugün dünyanın yalnızca gıda alanında değil tüm sektörler hesaba katıldığında da en büyük şirketleri arasında yer alıyor. Franchise sistemi ile şubeleşen ve fast-food restoranı konseptiyle hizmet veren Burger King Türkiye dahil dünyanın pek çok noktasında tüketicilerin ilgi odağı konumunda.
3. Starbucks
“İkonik” burger zinciri restoranlarından sonra sırada farklı bir sektörde “ikon” haline gelen Starbucks var. Kahve odaklı başlayan serüvenine bugün diğer içecekleri ve pastane ürünlerini de ekleyen Starbucks tüm dünyanın en büyük kafe zinciri konumuna geldi. Evet bizce Starbucks artık bir konsept kahveci değil tam manasıyla bir kafe. Yine diğer tüm dev franchise gıda şirketleri gibi ABD topraklarında doğan Starbucks tartışmasız olarak kendi sektörünün açık ara en tepesinde bulunuyor. Kahve dükkanı veya kafe franchise sektöründe Starbucks’a yakın rakip olacak bir firma daha henüz ortaya çıkmadı. 1971 yılında ABD’nin iş ve finans merkezi Seattle’da kurulan Starbucks bugün dünyanın dört bir yanında franchise şubeleri ile tüketicilere hizmet veriyor.
4. KFC
Bilinen adı KFC olan Kentucky Fried Chicken dünyanın en popüler fast food restoran zincirleri arasında yer alıyor. ABD menşeli KFC...
Üçüncü sırada bir kahve zincirini gördükten sonra yönümüzü tekrar bir fast food zincirine çeviriyoruz. “Kentucky Fried Chicken” namı diğer KFC, Amerikan tarzı kızarmış tavuğu tüm dünyaya tanıtan yegane marka olarak ön plana çıkıyor. Bu alanda faaliyet gösteren diğer tüm markalar KFC’nin açtığı yoldan ilerleyerek bu günlere geldi. Bu sebeple KFC kendi sektörünün zirvesi olarak görülüyor ve yakaladığı başarı şirketi uzunca yıllar daha orada tutacak gibi. Günümüzde kızarmış çıtır tavuk ürünlerinden türetilen burger ve yan ürünleri de menülerinde bulunduran KFC dünyanın dev fast food zincirleri arasında yer alıyor. KFC’nin dünyanın farklı bölgelerinde bulunan 25.000’in üzerinde franchise şubesine tüketicilerin ilgisi yoğun.
5. Subway
ABD menşeli fast food zinciri Subway’in dünyada 100’ün üzerinde ülkede 44.500’den fazla restoranıyla tüketicilere hizmet veriyor. Dünyanın en büyük hızlı...
Dünyanın sandviç devi Subway hiç de diğer büyük fast food zinciri markalarının gerisinde kalacak türden bir şirket değil. ABD’li Subway’in bugün dünyanın 100’ü aşkın ülkesinde 50.000 civarında franchise şubesi bulunuyor. Sandviç ve türevleri konusunda açık ara dünyanın bir numaralı markası olan Subway bu unvanını daha uzun yıllar kimseye kaptırmaya niyetli görünmüyor. Yıllık cirosu ile de yalnızca dev gıda frnachise’ları arasında değil dünyanın dev şirketleri arasında yer alan Subway büyümeyi ve gelişmeyi sürdürüyor. 1965 yılında kurulan ve 1980’lerde ABD dışına açılan Subway artık bir “Sandviç İmparatorluğu”na dönüşmüş durumda.
6. Dunkin’
Ülkemiz Türkiye’de çok popüler olmasa da Dunkin’ dünyanın gelmiş geçmiş en popüler ve büyük fast food (hızlı tüketim) zincirleri arasında...
Bir zamanların efsane markası “Dunkin’ Donuts” artık yoluna Dunkin’ olarak devam ediyor. Bu isim değişikliği markanın büyüklüğünü ise asla olumsuz etkilemedi. Dunkin’ geçmişte olduğu gibi bugün de tüm dünyanın en büyük şekerleme, donut ve pastane zinciri olarak karşımıza çıkıyor. Dunkin’ ülkemizde diğer fast food zincirleri kadar tanınmıyor olsa da dünya üzerindeki en popüler frnachise gıda şirketleri arasında yer alıyor. 1950 yılında ABD’de kurulan Dunkin’ hızlı bir büyüme ile 1960’larda tam bir imparatorluk haline geldi. Daha sonra ünü ABD sınırlarını aşan Dunkin’ bugün dünyanın 50’ye yakın ülkesinde tüketicilere hizmet veriyor.
7. Pizza Hut
Dünyanın en büyük zincir pizza restoranı ve dünyanın en popüler fast food girişimlerinden olan Pizza Hut 1958 yılında kuruldu. Pizza...
Pizza Hut dünyanın en popüler pizza zincirlerinden biri olmanın yanında dünyanın en büyük gıda franchise şirketleri arasında da kendisine yer buluyor. Pizza söz konusu olduğunda akla ilk gelen marka olan Pizza Hut bugün kendi sektöründe dev rakipler ile mücadele içinde. Yine de bu durum Pizza Hut’a zarar vermiyor aksine markanın değerini yüceltiyor. 1958 yılında ABD’de kurulan ve yola McDonald’s gibi bir fast food devi olmak için çıkan Pizza Hut bu amacına net bir şekilde ulaşmış görünüyor. Dünyanın dev gıda franchise markası Pizza Hut güncel olarak 100’ün üzerinde ülkede 20.000’den fazla şubesi ile pizza tutkunlarına hizmet veriyor. Pizza Hut marka değeri olarak da “Devler Ligi”nde yer alıyor.
8. Domino’s
Domino’s ya da Domino’s Pizza günümüzün en ünlü zincir restoran markalarından ve fast food pizza restoranlarından bir tanesi. Domino’s markasının...
En iyi franchise markalarını sıralamaya devam ederken ardı ardına pizza zincirleri ile karşılaşıyoruz. Pizza Hut’tan hemen sonra, sırada bir diğer fast food pizza devi Domino’s var. Neredeyse tüm büyük fast food gıda franchise markaları gibi ABD topraklarında doğan Domino’s günümüzde tüm dünyanın tanıdığı ve bildiği bir marka konumda bulunuyor. Kuruluşu 1960’lı yılların ortasına kadar dayanan Domino’s yıllar içerisinde ünü ABD’yi aşan ve tüm dünyaya yayılan bir marka haline geldi. Domino’s markasının bu başarıyı yakalamasında kaliteli ürünleri kadar reklam alanındaki etkinliğinin de büyük rolü var. 85’in üzerinde ülkede 14.000’in üzerinde franchise şubesi olan Domino’s kesinlikle kendi sektörünün en büyüklerinden bir tanesi.
9. Papa John’s Pizza
Dünyanın en popüler ve büyük hazır yemek (fast food) zincirlerinden olan Papa John’s Pizza 1984 yılında kuruldu. Fast food kültürünün...
Pizza Hut, Domino’s derken sıra artık bir diğer fast food pizza zinciri devi olan Papa John’s Pizza’da. ABD menşeli bir franchise devi olan Papa John’s Pizza az önce isimlerini zikrettiğimiz iki dev markadan sonra dünyanın üçüncü büyüğü olarak kabul ediliyor. Kendi sektöründe dünyada ilk üçte yer almayı başaran Papa John’s Pizza son yıllarda ülkemiz Türkiye’de de popüler bir marka haline gelmeye başladı. Temel olarak Amerikan tarzı pizzayı ve yan ürünleri fast food şubelerinde tüketicilere hızlı bir şekilde ulaştırma amacıyla yola çıkan Papa John’s bu amacında gayet başarılı olmuş görünüyor. Papa John’s markasının bugün 6.000’in üzerinde franchise restoranı bulunuyor.
10. Popeyes
Amerikan menşeli hızlı gıda (fast food) zincirlerinden biri olan Popoyes dünyanın en popüler iki kızarmış tavuk (fried chicken) markasından biri...
ABD’nin Louisiana bölgesinde kurulan Popeyes tıpkı bir diğer ABD’li dev fast food markası olan KFC ile tamamen aynı işi yapıyor. Amerikan tarzı kızarmış tavuk ve türevlerini tüketicilerle buluşturan marka tüm dünyada oldukça seviliyor. Popeyes en büyük rakibi olarak görülen KFC kadar büyük bir dev haline gelmiş olmasa da bugün dünyanın en büyük franchise gıda zincirleri arasında kendisine yer bulmayı başarıyor. 1972 yılından bu yana faaliyet gösteren köklü bir marka olan Popeyes ülkemizde de tüketicilerin en çok tercih ettiği franchise fast food zincirlerinden biri.
11. Gloria Jean’s Coffees
Kahve ve kafe alanında her ne kadar Starbucks açık ara dünyanın en prestijli markasıysa da Gloria Jean’s Coffees markası da bu sektörde adından söz ettirmeyi başarıyor. Kahve dükkanı - kafe sektöründe Starbucks’tan sonra dünyanın en popüler markası olan Gloria Jean’s Coffees tüketiciler tarafından sıklıkla tercih ediliyor. Tahmin edeceğiniz üzere ABD topraklarında kurulan marka bugün ise Avustralyalı yatırımcıların ellerinde yükselişine devam ediyor. Şirketin merkezi olan Avustralya aynı zamanda Gloria Jean’s Coffees şubelerinin de en çok bulunduğu ülke. Gloria Jean’s Coffees Avustralya’nın da içinde dahil olduğu dünyanın 50 kadar ülkesinde 750 üzerinde franchise şubeye sahip.
12. Sbarro
Dünyanın popüler zincir restoranlarından olan Sbarro 1956 yılında kuruldu. 1971 yılında İsviçre’de kurulan Sbarro Automobiles ile karıştırılmaması gereken fast food...
Son derece köklü bir marka olan Sbarro 1956 yılında ABD topraklarında doğdu. İtalyan asıllı Amerikalıların pizzayı bir fast food ürününe ve kültürüne dönüştürme ideallerinin sonucu olan Sbarro bu konuda başarıya ulaşmayı bildi. Öncelikle ABD’de ünlü olan ve bir franchise zincirine dönüşen Sbarro daha sonra dünya pazarına açıldı. Pizza dışında İtalyan - Amerikan mutfağına ait bazı ürünlere de menüsünde yer veren Sbarro bugün dünyanın en sevilen fast food restoranları arasında kendisine yer buluyor. ABD’li franchise zincirinin Türkiye’de 80 şubesi bulunuyor. Türkiye Sbarro’nun en çok rağbet gördüğü ülkelerden bir tanesi. Ünlü markanın ülkemiz dışında dünyanın çeşitli noktalarında da şubeleri bulunuyor.
13. Carl’s Jr.
Carl’s Jr. birçok fast food zinciri gibi ABD menşeli bir marka. Hamburger ve benzeri ürünleri ile adını duyuran Carl’s Jr....
Carl’s Jr. dünyanın en popüler burger ve sandviç zincirlerinden bir tanesi. Burger’in anavatanı olarak bilinen ABD topraklarında kurulan Carl’s Jr. bu ülkede büyük bir üne kavuştuktan sonra dünyaya açıldı. Dünyada McDonald’s ve Burger King kadar büyük bir üne sahip olmasa da Carl’s Jr. lezzetlerinin büyük tutkunları olduğu biliniyor. Carl’s Jr. markasının ortaya çıkışı 1941 yılına kadar dayanıyor. Çok köklü bir marka ve dev bir gıda franchise zinciri olan Carl’s Jr. diğer burger fast food restoranlarından farklı bir sistemle çalışıyor. Diğer restoranlar “self servis” olarak hizmet verirken Carl’s Jr. masaya hizmet konsepti ile müşterilerini ağırlıyor. Bu da Carl’s Jr. markasına ayrı bir hava katıyor.
14. Arby’s
Arby’s hem ABD’nin hem de dünyanın Subway’den sonra en büyük ikinci sandviç zincir restoranı olarak biliniyor. Arby’s markasının fast food...
Arby’s Subway’den konsept olarak biraz daha farklı olsa da Subway markasının sektörel olarak en büyük rakibi olarak görülüyor. Yani, özet olarak ABD menşeli Arby’s markası Subway’den sonra dünyanın en büyük ikinci fast food sandviç zinciri olarak karşımıza çıkıyor. Daha çok et ağırlıklı sandviçleri ve burger ürünleri ile adından söz ettiren Arby’s 1964 yılından bu yanan tüketicilere hizmet veriyor. Oldukça köklü bir marka olan Arby’s tüm dünyada “sadık” denebilecek bir müşteri kitlesine sahip. Arby’s lezzetlerine tutkun olan tüketiciler bu lezzetlerden kolay kolay vazgeçmiyor. Hal böyle olunca Arby’s markasının dünyanın farklı ülkelerinde 3.500 üzerinde franchise restoranı bulunuyor.
| Sıra | İçerik | Kullanıcı Puanı |
|---|---|---|
| 1 | McDonald’s | 9,0 |
| 2 | Burger King | 9,5 |
| 3 | 9,1 | |
| 4 | KFC | 9,0 |
| 5 | Subway | 9,5 |
| 6 | Dunkin’ | 9,0 |
| 7 | Pizza Hut | 9,5 |
| 8 | Domino’s | 9,0 |
| 9 | Papa John’s Pizza | 8,5 |
| 10 | Popeyes | 8,5 |
