Sıcak havalarda grip de neyin nesi, dediğinizi duyar gibiyiz; ancak yaz günlerini kabusa çeviren ve gerçekten ciddi sorunlar çıkarabilen yaz gribi, dikkat edilmesi gereken bir hastalık. Yaz tatilinizi hasta olarak geçirmek istemiyorsanız, bu gribe önlem almak ve hastalığa yakalanmamak için dikkatli olmak en mantıklı yol. Yine de bir şekilde bu hastalığa yakalandıysanız, belirtilerini ve semptomlarını erken fark etmek, hastalığın hızlı tedavisi için oldukça önemli.
Peki, nedir bu yaz gribi? Nasıl oluşur ve bizleri nasıl etkiler diyorsanız, hastalığın detaylarına gelin hep birlikte bakalım. Tatilleri zehir eden ve capcanlı yaz günlerini evde veya hastanede geçirmeye neden olan bu hastalığın tüm detaylarına göz atmaya hazır mısınız?
Yaz Gribi Nedir? Nasıl Tanımlanır?
Genellikle sonbahar ve kış aylarında görülen grip vakalarına “influenza” adı verilen virüsün neden olduğunu biliyoruz. Tabii ki grip yalnızca bu mevsimlerde yaşanmıyor; yılın her dönemi “influenza” kaynaklı grip hastalıklarına yakalanmak mümkün. Yaz gribi ise genel grip tanımından biraz olsun ayrılıyor. Yaz gribine neden olan virüslerin hepsi “influenza” familyasından gelmiyor. Uzmanların araştırmaları sonucunda, çok farklı türden virüsün yaz gribine neden olduğu kanıtlandı. Bu nedenle yaz gribinin semptomları “influenza” ile benzerlik gösteriyor olsa da, zaman zaman farklı semptomların ortaya çıkması da hiç şaşırtıcı değil. Bu nedenle, kış aylarında görülen grip hastalıklarında kullanılan ilaçların yaz gribinde etkili olmadığını da söylemeden geçmeyelim.
Halk arasında yaz gribi olarak bilinen bu hastalığın bir diğer adı ise “lejyoner hastalığı”dır. Bazı yörelerde “klima hastalığı” olarak da adlandırılan bu grip, insandan insana son derece kolay şekilde bulaşabiliyor. Genellikle bu hastalığa neden olan mikroorganizmalar, soğutma sistemleri, havalandırma sistemleri ve su tesisatlarına yapışıp çoğalabiliyor. Buradan hava ve temas yoluyla insanlara bulaşan virüsler, yaz gribinin ortaya çıkmasına neden oluyor. Bu hastalığın kişide semptomları görülür görülmez uzman bir kulak – burun – boğaz (KBB) doktoruna görünmekte fayda var.
Yaz gribinin oluşumunda düşen vücut direnci, ortak kullanım alanlarının sıkça tercih edilmesi, deniz ve havuz suyunda oluşan mikroorganizmalar ve yaz aylarının vazgeçilmezlerinden olan klimaların da etkili olduğu biliniyor.
Yaz gribine neden olan durumlardan birinin de ani sıcaklık ve hava değişimleri olduğunu biliyoruz. Klimalı ortamdan klimasız ortama geçişler ya da rüzgarlı (cereyan) ortamlarda terli durumda kalmak bu hastalığın ortaya çıkmasının en önemli sebepleri arasında yer alıyor.
Yaz Gribinin Belirtileri ve Ortaya Çıkan Semptomlar
Yaz gribinin belirtilerinin “influenza” kaynaklı griplere benzer özellikler gösterdiğini yukarıda söylemiştik; ancak bu griplerden ayrılan yönleri olduğunu da tekrar hatırlatalım. Yine, hastalığa yakalanan insanın metabolik sağlığına göre semptomların değişiklik gösterebileceğini de söyleyelim.
Yaz gribinde genel olarak görülen semptomların başında yüksek ateş, halsizlik ve yorgunluk, öksürük, balgam oluşumu, derin ve hırıltılı şekilde nefes alma ve vücudun her noktasında oluşabilen kas ağrıları geliyor. Yine, bu semptomlara ek olarak oldukça sık karşılaşan diğer belirtiler ise titreme, üşüme, burun akıntısı, baş dönmesi, mide bulantısı, nefes almada zorluk ve boğazda kuruluk olarak biliniyor.
Bu saydığımız belirtilerin pek çoğunun tamamen yaz gribine özgü semptomlar olmaması sebebiyle, bu hastalığın ortaya çıkışı ve gelişimi sıkı bir şekilde takip edilmeli ve yaz gribinden şüphelenilen durumlarda hemen bir doktordan ve ilaçlardan yardım almak gerektiğini de hatırlatalım. Aynı zamanda, virüslere maruz kalan her kişinin de bu semptomları göstermesini beklemek yanlış olur. Bazı insanlar, çok az semptom göstermesi veya hiç göstermemesine rağmen yaz gribine yakalanmış olabilirler. Bu olasılık oldukça düşük olmakla birlikte, yine de dikkat edilmesi gereken bir detay olarak karşımıza çıkıyor.
Bazı insanlar ise pek çok hastalığa ve virüse karşı olduğu gibi, yaz gribine karşı da son derece hassas oluyorlar ve yüksek risk altında bulunan kişiler olarak gruplanıyorlar. 0 – 6 yaş arası çocuklar, 65 yaş üzeri yaşlılar, hamileler, obezite hastaları, bağışıklık sistemi zayıf veya sorunlu kişiler, kanser tedavisi görenler, HIV virüsü etkisi altında yaşayanlar ve bu hastalığa karşı ilaç kullananlar, kronik hastalığı olan kişiler bu hastalığa karşı yüksek risk altında bulunan gruplar olarak tanımlanıyorlar.
Yaz Gribinden Korunma Yolları ve Tedavi Yöntemleri
Yaz gribinin tedavi yöntemlerinden önce bu hastalığa yakalanmamak için yapmamız gerekenlere bakalım. Öncelikle, yaz gribine neden olan bakterilerin uğrak durağı ve ani hava değişimlerine neden olan klimanın zararlı etkilerinden nasıl korunuruz, bu konunun üzerine eğilelim.
Klima mikroorganizmalarından korunmak için klima çalıştırılmadan önce, klimalı odanın iyice havalandırılması gerekiyor. Gece uyumadan önce, klimanın direk olarak vücuda doğru çevrilmemesi, klima bakımlarının periyodik olarak yapılması ve filtrelerin zamanında değişmesi gerekiyor. Bu önlemler alındığında, klima kaynaklı yaz gribine yakalanma riski minimuma düşüyor.
Klimalara alınan önlemlerin yanı sıra bol su tüketimi, deniz ve havuz sonrası duş almak ve iyice kurulanmak, terli kıyafetleri sık sık değiştirmek, cildin belli aralıklarla havalanmasını sağlamak, ıslak veya terli iken rüzgara kapılmamak, soğuk içecekleri bilinçsiz ve hızlı tüketmemek, sıcak dönemlerde ağır aktivitelerden kaçınmak, yaz gribine karşı alması gereken diğer önlemler diyebiliriz.
Hafif ve orta düzeyde geçen yaz gribi için ilaçlı tedavi metotları genellikle gerekli olmuyor; ancak kişinin hastalık geçmişi ve özel durumlarına göre ilaçlı tedavi gereken durumların da oluşabileceğini söyleyebiliriz. Bu kişiler dışındakiler için bol sıvı tüketmek, istirahat etmek, C vitamini yüksek gıdalar tüketmek, boğaz ağrısını azaltmak için sıcak şeyler tüketmek, mideyi bozabilecek ağır gıdalardan kaçınmak, hastalığı atlatmak adına en başarılı alternatif tedavi yöntemleri olarak karşımıza çıkıyor.
Ciddi durumlarda veya hastalığın bir türlü geçmediği durumlarda bir KBB uzmanına başvurmak ve onun verdiği ilaçları kullanmak gerekiyor. Yaz gribinde asla başına buyruk ilaç kullanmamak ise en doğru olanı. Zira normal grip için kullanılan ilaçlar yaz gribinde etkili olmuyor ve fayda yerine zarar veriyor. Yaz gribi için etkin olan ilaçların doktor kontrolünde kullanımı ise genellikle 48 saat içinde sonuç veriyor ve hastalığın kontrolü ilaç tedavisi ile sağlanıyor.
Maalesef, bu yaz tüm bu tarz hastalıklar covid ile karıştı, bu nedenle covid tekrar yaygınlaştı.
Yaz gribi sinsi ve can sıkan bir hastalık, kesinlikle katılıyorum.
Her yaz en az bir kere benim de hatrımı soran keyifsiz hastalık.
Maalesef pek çok insanı kronik olarak etkileyen bir hastalık Özkan Bey, bir de gafil avlıyor, hiç hissettirmeden geliyor. Bu vesile ile tüm yaz gribi mağdurlarına da geçmiş olsun diyelim :)