Babalar Günü, her ne kadar muadili olan Anneler Günü kadar popüler olmasa da, tüm dünyada coşku ile kutlanan özel günlerden bir tanesi olarak biliniyor. Babalar Günü, babaların ve baba gibi görülen insanların bir gün olsun anılması, onlara verilen değerin gösterilmesi ve bir nevi onlara teşekkür edilmesi için kutlanıyor.
Hemen hemen her çocuk için kutsal olan baba figürü, güvenin ve gücün sembolü olarak da görülüyor. Aynı zamanda baba, çoğu insan için örnek alınan bir rol model ve sözleri hayatlarında iz bırakan bir figür olarak kabul ediliyor. Şarkılara, romanlara ve şiirlere konu olacak kadar büyük bir hissiyat olan baba sevgisinin açığa çıktığı gün olan Babalar Günü, bazı ülkelerde farklı tarihlerde kutlanıyor olsa da, büyük çoğunlukla, her yıl haziran ayının üçüncü Pazar günü kutlanıyor ve bu tarih, babalar günü kutlamaları için evrensel olarak kabul ediliyor.
Çocukları için emek veren ve onları büyütmek için çaba gösteren tüm babalara sevgi ve minnet sunmak için düzenlenen bu günün ilk olarak ortaya 1910 yılında çıktığı rivayet ediliyor. Her özel günün olduğu gibi Babalar Günü’nün de pek tabii ki kendine has bir ortaya çıkış hikayesi ve tarihçesi var. Babalar Günü ile ilgili merak edilen tüm detaylar…
Babalar Günü’nün resmi olarak ilk ortaya çıkışı 1900’lü yılların başına kadar dayanıyor. Bir rivayete göre, Babalar Günü’nün ilk olarak 1908 yılında yine Anneler Günü’nün çıkış yeri olan Batı Virginia’da, babasını bir maden kazasında kaybeden Grace Clayton tarafından 5 Temmuz gününde kutlandığı söyleniyor. Fakat bu rivayet çok güçlü temellere dayanmıyor ve Clayton’un yaptığı kutlamalara dair verilere ait ortada pek bir iz yok.
Daha güncel ve geçerli rivayete göre, ABD’nin Washington eyaletinde yaşayan ve bir Amerikan İç Savaşı gazisinin kızı olan Sonora Smart Dodd, 1910 yılında, Anneler Günü gibi babalar için de özel bir gün olması gerektiğini düşünerek gerekli girişimlere başladı. Dodd’un Babalar Günü çalışmalarını resmiyete dökmesiyle birlikte, ilk olarak 5 Haziran 1910 tarihinde bu özel günün kutlanacağı planlanıyor; ancak işler tam olarak planladığı gibi gitmiyor. Babalar Günü için gerekli çalışmalar 5 Haziran tarihine yetişmeyince, Washington’un Spokane şehrinde 19 Haziran 1910 tarihinde kutlanan Babalar Günü, ilk kutlama olarak tarihe geçti. Peki, neden Sonora Smart Dodd Babalar Günü kutlamasını 5 Haziran tarihine denk getirmeye çalışıyordu?
Dodd’un bu çabasının sebebi 5 Haziran’ın babasının doğum günü olmasıydı. Dodd’un savaş gazisi babası, annelerinin yokluğunda 6 çocuğuna birden tek başına bakmıştı ve Dodd, üzerinde büyük emekleri olan babası için özel bir gün tertip etmekte ısrarcıydı. Bu çabaları tam olarak 5 Haziran’da olmasa da, 19 Haziran 1910’da sonuç buldu.
1910’dan 1924 yılına kadar lokal olarak kutlanan Babalar Günü’nün resmi olarak kayıtlara geçmesi ve bu özel günün devlet nezdinde de kutlanmasının zamanı gelmiş geçiyordu. 1924 yılındaki kutlamalarda Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Calvin Coolidge, kutlamalara açık şekilde desteğini gösterdi; ancak yine de Babalar Günü bir resmiyet kazanmadı.
1930’lu yıllara kadar Babalar Günü, düşük profilli ve yerel bir özel gün olarak devam etti; ancak Dodd, bu işin peşini bırakmamakta kararlıydı. Dodd, farkındalığı artırmak ve Babalar Günü’nü global bir bayram haline getirmek için, o dönemde ABD’yi vuran Büyük Buhran’ın sonuçlarından faydalandı. Ekonomik olarak ülkenin çöküşüne neden olan Büyük Buhran sonrasında ayağa kalkmak isteyen ABD’li tüccarlar, Babalar Günü’nü bir büyük satış fırsatı olarak gördüler ve bu özel günün popülaritesi bu sayede bayağı arttı.
Babalar Günü’nün resmi olarak kutlanması ve tanınması ise 1966 yılını buldu. 1966 yılında, o dönemin ABD Başkanı Lyndon Johnson, Babalar Günü için bir konuşma yaptı ve iş resmiyet kazandı. Babalar Günü’nün resmi bir bayrama dönüşmesi ise tam 6 yıl sonra, bir sonraki ABD Başkanı Richard Nixon’un döneminde gerçekleşti. Artık Dodd’un çabaları resmi olarak da sonuç bulmuş oldu. 1972 yılında, Babalar Günü resmi tatil olarak ilan edildi.
ABD’de Babalar Günü’nün resmilik kazanmasından itibaren, kutlamalar ve Babalar Günü kavramı yavaş yavaş tüm dünyaya yayıldı. Ülkemizde ise Babalar Günü’nün yaygınlaşması ve büyük kutlamaların yapılması 1980’li yılların sonunda başladı ve Babalar Günü, toplumda kabul gören bir özel gün oldu. Yaklaşık 30 yılı aşkın süredir Türkiye’de kutlanan Babalar Günü’nde, babalara bir şeyler hediye etmek artık bir gelenek haline dönüşmüş durumda.
ABD’den dünyaya yayılan Babalar Günü geleneği en geçerli ve en çok bilinen kutlama ritüeli olsa da, dünyanın çeşitli kültürlerinde ve farklı lokasyonlarında, farklı Babalar Günü geleneklerine rastlamak mümkün. Avrupa’nın Katolik atalarına göre Babalar Günü’nün hikayesi Orta Çağ’a kadar dayanıyor. Hz. İsa ile doğrudan ilişkili olan St. Joseph Bayramı, 19 Mart’ta “Babalar Bayramı” adıyla da kutlanıyordu. Almanya’da ise Paskalya’dan tam 40 gün sonra Hz. İsa’nın göğe yükseliş günü kabul edilen zamanda, Babalar Günü kutlamaları yapılıyordu. Rusya’da ise Sovyetler Birliği’nden kalma alışkanlık ile Kızıl Ordu’ya kayıtların başladığı gün olan 23 Şubat’ta Babalar Günü ya da “Adam Günü” kutlamaları halen yapılmaya devam ediyor. Bu örneklere ek olarak Doğu Asya’da, Ortadoğu’da, Brezilya ve Avustralya’da Babalar Günü ile ilgili farklı ve ilginç gelenekler uygulanmaya devam ediyor.
Nasıl kutlanırsa kutlansın veya hangi gün olursa olsun, Babalar Günü’nün artık hayatımızda bir yeri olduğu ve özel bir gün olarak daha uzun yıllar kutlanacağı aşikar. Buradan tüm babaların Babalar Günü’nü kutluyor, tüm babalara sağlıklı ve huzurlu bir hayat diliyoruz.
