2000’li yılların başlarında, çeşitli sosyal medya uygulamaları hayatımıza girmeye başladı. Pek çoğu kendi çapında bir başarı ve popülarite elde etmiş olsa da, hiçbiri 2004 yılında Mark Zuckerberg tarafından tasarlanan Facebook kadar başarılı olamadı. Facebook, yeni nesil sosyal medya uygulamalarının öncüsü oldu ve bu alanda büyük bir devrim yaratarak hayatlarımıza girdi. Facebook’un tam manasıyla ortalığı kasıp kavurması, farklı sosyal medya uygulamalarının da önünü açtı. Ortada oluşan dev pazar ve bu pazardan alınabilecek pay düşünüldüğünde, geliştiricilerin iştahının kabarması ve bu alana yönelmeleri hiç şaşırtıcı olmadı.
Facebook’u, Twitter, Instagram, Snapchat, Vine başta olmak üzere pek çok sosyal medya uygulaması takip etti ve sosyal medyanın belli bir doyuma eriştiği ve pastadan yeni girişimcilerin payına düşen dilimlerin inceleceği düşünülüyordu. Bu düşünceyi yıkan ise, ilk kez 2015 yılında adından söz ettiren ve bu tarihten itibaren dünyaya yayılmaya başlayan TikTok oldu. Günümüzde hem dünyada hem ülkemizde çok tartışılan, bir yandan da popülerliği dillere destan olan TikTok, sosyal medyada hakimiyeti eline geçirmeye başladı ve Uzakdoğu’dan gelen bu çılgın uygulama, sosyal medya dünyasında ve sosyal medya kullanıcıları arasında bir efsaneye dönüştü.
Bugünlerde TikTok’un yakaladığı popülarite ile Instagram dışında herhangi bir sosyal medya uygulamasının baş edebilmesi pek mümkün görünmüyor. Peki, TikTok bu kadar kısa bir sürede nasıl bir tutku haline geldi ve nasıl popüler oldu, isterseniz gelin birlikte bakalım. Bunu anlamak için öncelikle TikTok nedir sorusuna cevap arayalım.
TikTok Nedir?
TikTok veya doğum yeri Çin’de bilinen adıyla Douyin, 2015 yılında geliştirilen bir video paylaşım platformu olarak hayatımıza girdi. Dünyanın TikTok ile tanışması ise 2016 yılının eylül ayında gerçekleşti. TikTok, Pekin merkezli bir internet teknolojisi ve uygulama geliştirme şirketi olan ByteDance adlı şirket tarafından piyasaya sürüldü. TikTok’un sahibi olan şirketin başında yer alan Zhang Yiming’in, bu başarılı uygulama sayesinde kişisel servetinin 45 milyar dolar civarına ulaştığı söyleniyor.
TikTok, kısaca tarif edecek olursak, internet üzerinde kısa süreli videolar paylaşmaya ve canlı yayın açmaya yarayan bir platform diyebiliriz. TikTok’un kısa sürede bir internet efsanesi haline dönüşmesinde, canlı yayın açma özelliğinin ve platformun kullanıcılarına sunduğu birbirinden ilginç video filtrelerinin etkili olduğu biliniyor. Bu konuya TikTok uygulamasının detaylarını paylaştıktan sonra tekrar döneceğiz. Şimdilik TikTok’u kısa bir tariften öte, detaylı şekilde inceleyelim.
TikTok, şirketin bir başka uygulaması olan Musical.ly bazında geliştirilen ve bu temelde hizmet veren bir video paylaşım uygulaması. TikTok’ta 15 saniyelik kısa videolar çekmek ve bu videoları özgürce düzenleyip paylaşmak mümkün. Uygulamanın verdiği bu özgürlük, her yaştan ve her kesimden kullanıcıyı TikTok’a çekmeyi başardı. 2022 yılı itibari ile, tüm dünyada tartışılan bir uygulama olmasına rağmen, TikTok’un toplamda 150’den fazla ülkede, 1,5 milyara yakın kullanıcısı bulunuyor.
Efsane uygulama TikTok, kullanıcıların genellikle arka planda müzik, dublaj olan veya dans, sıra dışı efektler içeren videolar çekmesini kolay kılıyor. Her videonun süresi 15 saniye olmasına rağmen, arka arkaya 4 videoyu birleştirmek ve toplamda 60 saniyelik bir video yaratmak mümkün. Bu basit temel üzerine oturan uygulama üzerinden yaratıcılığını konuşturan kullanıcıların, video grafik uzmanlarına taş çıkaracak kadar kaliteli videolar ürettiğini görüyoruz. Pek tabii ki, bunun aksine uygulamada oldukça “cringe” ve anlamsız videolara da rastlamak mümkün. Zira bu kadar özgür bir video uygulamasında her kutuptan pek çok farklı videoya rastlamak, gayet doğal bir durum diye düşünüyoruz.
TikTok’un geliştirilmesinde bu dönemin şartlarına göre olağanüstü bir algoritma kullanılması ve bu algoritmanın oldukça iyi sonuçlar vermesi, uygulamanın popüler olmasının teknik sonucu olarak biliniyor. Peki, bu teknik sonucun dışında TikTok’u tabiri caizse patlatan ve bir çılgınlığa çeviren özellikleri neler?
TikTok Nasıl Bu Kadar Popüler Oldu?
TikTok’un bu kadar popüler olmasında en büyük etken, daha önce de kısaca bahsettiğimiz gibi, uygulamanın kullanıcıların çektikleri videolarda daha yaratıcı olmalarını ve içlerinden gelen tüm tutkuları, duyguları paylaşmalarına imkan sağlaması olarak gösteriliyor. Zaten uygulamanın geliştiricilerinin de bu yönde açıklamaları oldu. Şirketin ve uygulamanın misyonu, kullanıcıların değerli anlarını, istedikleri şekilde, online bir platformda paylaşabilmelerini sağlamak olarak duyuruldu.
Uygulamanın popüler olmasında kullanıcılara sunduğu üstün ses siteminin de en büyük etkenlerden biri olduğu biliniyor. Bu ses sistemi sayesinde, TikTok’ta müzik ve dans videolarını oldukça kaliteli bir şekilde çekmek ve diğer kullanıcılar ile paylaşmak oldukça kolay. Kullanıcılar uygulamaya bu tarzda bir video yüklediklerinde, bu videonun ses kısmını üstün bir dublaj yöntemi ve gelişmiş bir yapay zeka sistemi ile dudaklara senkronize etmek mümkün. Bu senkronizasyon yapay zeka uygulamalarının birçoğunda sağlanamıyor ve TikTok’un bunu başarabiliyor olması, bu uygulamayı bir adım öne taşıyor. Aynı zamanda bu sesler, başka kullanıcılar tarafından kullanılabiliyor. Durum böyle olunca, ünlü şarkıcıların kendi seslerini yüklemesi ve kullanıcıların bu seslerden yaptığı dublajlar kısa sürede popülerlik yakaladı.
TikTok’un popülerlik sağlamasında Covid-19 pandemisinin etkisi de büyük. 2019 yılının sonlarında tüm dünyada başlayan kapanma ve sokağa çıkma yasakları, sosyal medyanın gücünü iki katına çıkardı. Bu güçlenmeden, son dönemin en popüler uygulaması olan TikTok’un en büyük paylardan birini alması kaçınılmaz oldu. Evlere kısılıp kalan insanlar, TikTok ile birbirleri ile etkileşim halinde kalmayı başardı. Aynı zamanda, üretilen ve paylaşılan özgün videoların da sayısı arttı.
Popülerliğin zirvesine giden son basamakta ise, TikTok’un canlı yayın özelliğinin olması ve kullanıcıların canlı yayın açarak para kazanabilmeleri yer alıyor. Uygulamada canlı yayın açıp takipçilerine anlık görüntü aktarabilen kullanıcılar, bu yayınlarda hediye kabul edebiliyorlar. Daha çok jeton olarak tabir edilen hediye paralar, bir hesaplama algoritmasından geçerek kullanıcılara gerçek para olarak geri dönüyor. Böylece, TikTok’tan gelir elde eden insanların sayısı gün geçtikçe artıyor. Ayrıca, diğer tüm sosyal medya uygulamalarında olduğu gibi, TikTok’ta da fenomen kullanıcılar bulunuyor ve “tiktoker” olarak adlandırılan bu kullanıcılar, milyonlarca izlenerek yüksek gelirler elde ediyor. Böyle bir kazanç kapısı olan TikTok’tan ayrılmak istemeyen fenomenler, sürekli uygulamanın reklamını yaparak da bu efsane uygulamanın popülaritesini artıyorlar.
TikTok, hakkında pek çok tartışma olmasına rağmen bu tartışmalardan negatif etkileşim almadan, hatta bu tartışmaları bir reklam kampanyası gibi kullanarak yoluna devam ediyor. Sosyal medyanın efsanesi TikTok’un gelecekte ne noktaya geleceği ise merak ediliyor.
Emin olun TikTok bana da çok uzak bir platform. Dünya ise bizimle aynı fikirde değil :) TikTok çılgınlığı çığ gibi büyüyor.