Muhtemelen bu film hakkında yazılan hiçbir satır filmin önemini ve başarısını anlatmaya yetmez. Yol, yıllar geçse, devirler değişse de hep olduğu yerde yani zirvede kalacak bir yapım. Hatta bu başarısı sayesinde yalnızca Türk Sinema tarihinin gururu olmakla kalmamış aynı zamanda yurtdışında da tanınmayı başarmış yegane Türk filmlerinden bir tanesi.
1981 yılında çevrilmiş olan Yol filmi ile ilgili en önemli ayrıntılardan bir tanesi bunun bir Yılmaz Güney filmi olması. Senaryosu da Yılmaz Güney’in kaleminden çıkan Yol, Tarık Akan, Şerif Sezer, Halil Ergün, Meral Orhonsay gibi usta oyunculara sahip. Filmin müziklerini Zülfü Livaneli ile Sebastian Argol birlikte yapmış. Ne yazık ki film çıktığı dönemde Yılmaz Güney hapiste olduğundan dolayı yönetmen koltuğunda onun yerine Şerif Gören vekalet etmiş.
Özgün ve güçlü bir senaryoya bir de yıldız oyuncular eklenince ortaya çıkan Yol filmi, izleyici tarafından kolay kolay unutulmayacak bir başyapıt olarak tarihteki yerini alıyor. Dönemin Türkiye’sine eleştirisel bir gözle ve hatta büyük bir cesaretle yaklaşan film, sıkı yönetimin en iç acıtan anlarını bizlere yansıtıyor. Filmin konusunda özet olarak sıkı yönetim döneminde hapiste yatan 5 mahkumun izinleri için evlerine giderken yolda yaşadıkları zorlukları ve gördükleri zulümle baş etme mücadelelerini görüyoruz.
Yol filmi gerçekten seyretmesi zor bir yapım. Kar sahnelerinde Seyit Ali’nin (Tarık Akan) karısını sırtında taşıyarak götürdüğü kısımlar oldukça önemli gerçekleri su yüzüne çıkarıyor. Haksızlıkların, yanlış törelerin, cahilliğin ve daha pek çok olumsuzluğun tam ortasında yaşanan hüzünlü dramı seyrediyoruz.
Yol filmi 1982 yılında Türkiye’den önce Fransa’da düzenlenen Cannes Film Festivali’nde gösterime girmiş ve Altın Palmiye ödülüne layık görüşmüş. Fakat Türkiye’de gösterime girmesi 17 yıl sonra, Yılmaz Güney Kültür ve Sanat Vakfı’nın katkılarıyla ve Fatoş Güney’in desteğiyle olmuş.
Film ilk olarak Cannes Film Festivali’nde gösterime girdi. Burada en büyük ödül olan Altın Palmiye’yi kazanan Yol, Türk sinemasında alınan en büyük ödüllerden birine sahip olmuştu. Bununla birlikte birçok Avrupa ülkesinde vizyona giren ve büyük beğeni toplayan film, Türkiye’de 1999 yılına kadar 17 yıl yasaklı kaldı. Politik bir film olması ile o dönemde yasaklanmıştı. Filmi bir şekilde izleyebilenlere bile cezalar verilmesine, fişlenmelerine neden olmuştur.
Film o dönemin cezaevi şartlarını ve bayram iznine çıkan mahkumların yol öykülerini, politik bir üslupla anlatır. Türk sinema tarihinin en sert, çarpıcı ve cesur filmlerinden biri olarak kabul edilir. Birçok özelliği ile sinema tarihimize adını kazıyan Yol filmi, kült filmlerimizin en bilinenlerinden bir tanesidir.