Türk halk müziğinin sevilen sanatçılarından Özay Gönlüm, 5 Şubat 1940 tarihinde dünyaya geldi. Denizli’nin Tavas ilçesine bağlı Kızılcabölük köyünde doğan Özay Gönlüm, müzisyen bir ailenin soyundan gelmesi sebebiyle müzikle erken yaşta tanıştı. Babası ünlü halk ozanlarından Davut Sulari’nin soyundan geliyordu. Ağız armonikası çalarak başladığı müzik kariyerine, henüz ortaokul yıllarında keman çalmayı öğrenerek devam etti. Ardından ise bağlama çalmaya merak saldı ve bağlama öğrendi.
Özay Gönlüm, 1953 senesinde başladığı Denizli Erkek Sanat Enstitüsü’nde yetenekleri ile kısa sürede dikkat çekmeyi başardı. Özay Gönlüm yeteneklerinin yanı sıra sempatik kişiliği ve farklı tarzı ile de adından söz ettiriyordu. Henüz 16 yaşındayken halk müziğinin en önemli derleyicilerinden ve üstatlarından Muzaffer Sarısözen ile tanışması hayatını değiştirdi. Ankara Radyosu “Yurttan Sesler” korusunda profesyonel müzik hayatına adım attı. 1965 yılında ise Ege Bölgesi’ni köy köy dolaşarak pek çok türküyü derleyen Özay Gönlüm, halk arasında ünlendi ve sevilen bir isim haline geldi.
1966 yılında, askerlik dönüşü, TRT Ankara Radyosu’nda “yetişmiş saz sanatçısı” olarak çalışmaya başlayan Özay Gönlüm, yaptığı müzik ile çok başarılı oldu. Ege Bölgesi türkülerine sesi ve sazıyla yeniden hayat veren Özay Gönlüm, müzik yeteneği kadar yaptığı taklitler, şovlar ve anlattığı fıkralar ile de akıllarda yer etti. Halkın büyük teveccühüne nail olan usta sanatçı, uzunca bir süre İzmir Fuarı’nda sahne aldı ve Zeki Müren dahil pek çok usta isimle birlikte çalıştı.
Türk halk müziğinin özgün tarzıyla öne çıkan ustalarından Özay Gönlüm, icat ettiği ve “yaren” adını verdiği üçlü saz ile Türk halk müziği kültürüne yeni bir soluk getirdi. Pek çok halk müziği eserinde imzası olan büyük sanatçı, 2000 yılında vefat etti.